İstatistikler kadınların var olduğunu söylüyor, ama oranlar onların hâlâ görünür olmadığını fısıldıyor.

Bugün belki ilkokulda, ortaokulda ya da lisede aynı sırayı paylaştığınız arkadaşlarınızı düşünün. Yıllar geçti, hayatlar değişti, yollar ayrıldı. Peki, hiç düşündünüz mü o arkadaşlarınızdan kaçı eğitimine devam etti ve istediği işi yapıyor?

Bu sorunun cevabı aslında hepimizin bildiği bir gerçek. Belki çevrende eğitime ara verilmedi ama eğitimi yarıda kalan öğrencilerin sayısı hiç az değil. Özellikle pandemi döneminde pek çok çocuk, özellikle de kız çocukları, eğitimine devam edemedi. Evine kapanmak zorunda kalan ve bir daha okula dönemeyen bu çocukların sayısı, hâlâ önümüzde aşılması gereken büyük bir yol olduğunu gösteriyor. 

Verilere bakıldığında eğitimine devam edip meslek sahibi olan kadınların çoğu; sağlık, eğitim, sosyal hizmet ve sanat gibi alanlarda yer alıyor. Peki ya avukat, savcı, hâkim, vali, akademisyen, rektör gibi çeşitli alanlarda farklı mesleklerin hayalini kuran kadınlar?

TÜİK 2024 verilerine göre; kadın savcı oranı %17,1, erkek savcı oranı ise %82,9. Kadın hâkim oranı %46,2, erkek hâkim oranı %53,8. Bu rakamlar bize şunu düşündürüyor: Kadınlar gerçekten bu alanlarda eksik mi, yoksa sistem mi onların önüne görünmez engeller koyuyor?

TÜİK 2023 verilerine göre valiler arasında kadın oranı yalnızca %3,7, kaymakamlar arasında ise %4,3. Yani yönetim kademelerinde erkek oranı %95’in üzerinde. Bu farkın nedeni gerçekten ilgi eksikliği mi, yoksa fırsat eşitsizliği mi?

Eğitimde kadın emeğinin güçlü olduğu düşünülür. Ancak tablo şaşırtıcı: Devlet üniversitelerinde kadın rektör oranı %3,9, vakıf üniversitelerinde ise %18,7. Kadınlar eğitimde var ama karar alma mekanizmalarında yok. Oysa yönetimde cinsiyet çeşitliliği sadece bir “adalet” meselesi değil, aynı zamanda başarı ve verimlilik meselesidir. Kadınların yönetimde olması farklı bakış açıları, farklı stratejiler ve yeni çözümler demektir.

Toplumda yer edinmek, cinsiyet kalıplarının ötesine geçmek ve “Ben de varım” diyebilmek cesaret ister ama unutma: Senin ayağa kalkman, senin izinden gelen nice kız kardeşinin de ayağa kalkması demektir.

Hayallerini kurduğun okuldan, işten ya da girişimden vazgeçme çünkü senin adımın, bir başkasının umudu olabilir. Bugün küçük bir adım at; kendin için, bizler için, geleceğimiz için!

Şevval BİNGÖL